Đảo Lý Sơn còn có tên gọi khác là cù lao Ré, gồm 2 hòn đảo gọi là đảo Lớn và đảo Bé, nơi này cách đất liền khoảng 25km. Theo các nhà địa chất học, đảo được hình thành cách đây khoảng 25 đến 30 triệu năm, sau một cơn địa chấn với sự phun trào nham thạch của núi lửa. Hiện nay, trên đảo vẫn còn 5 mỏm núi là chứng tích của miệng núi lửa xa xưa.
Tuy có địa chất vô cùng đặc biệt như vậy nhưng đảo Lý Sơn lại được biết đến nhiều là bởi nơi đây có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, là nơi trời biển gặp gỡ, giao hòa. Hòn đảo với những ngọn núi nhô cao giữa không gian vô tận của trời - đất và cũng chìm đắm trong không gian xanh ngắt của nước biển...
Du lịch đảo Lý Sơn, bên cạnh được ngâm mình trong sóng biển trong vắt hay đi bộ dọc bãi cát trắng, du khách còn có thể tham quan nhiều địa điểm hấp dẫn khác trên đảo. Đi về phía tây đảo có chùa Đục. Chùa nằm trên núi, 1 bên là biển, 1 bên là thung lũng với rừng thông rất đẹp. Dưới chân chùa là bãi biển với những bãi đá nhỏ và Cổng Tò Vò rất lạ mắt. Phía đông đảo có chùa Hang và ngọn Hải Đăng. Địa điểm tham quan được biết đến nhiều nhất trên đảo là chùa Hang, đây là hang động lớn nhất đảo dùng để thờ Phật. Chùa Hang được tạo thành từ thế kỷ XVI từ một vách đá dựng đứng cao gần 20m ở ngọn Thới Lới, do nước biển xâm thực. Hang có bề ngang 30m ăn sâu vào núi trên 25m theo kiểu hàm ếch. Ở trong hang có những kỷ đá, giường đá rất đẹp. Trước cửa hang là dãy bàng cổ thụ cành lá sum suê phủ kín cửa hang, trước dãy bàng là tượng Quan Thế Âm hướng ra biển. Hồ chứa nước nằm trên đỉnh núi Thới Lới, đỉnh cao nhất trong 5 đỉnh núi của đảo. Lên đây, du khách có thể ngắm toàn cảnh đảo Lý Sơn, tận hưởng gió trời lồng lộng.
Không chỉ có vậy, trên đảo còn có 50 chùa, đình, miếu và các khu lưu niệm như: Bảo tàng Hoàng Sa, Âm Linh tự... Du khách cũng có thể tìm hiểu thêm về lịch sử của nơi đây qua đình làng An Hải - ngôi đình lâu đời nhất tỉnh Quảng Ngãi được xây dựng năm 1820 với kiến trúc độc đáo. Đình làng An Hải đến nay vẫn còn giữ nguyên vẹn những nét chính của kiến trúc nguyên thủy. Hay nhà lưu niệm Hoàng Sa kiêm quản đội Bắc Hải, nơi trưng bày và lưu giữ các hiện vật của những người lính trấn thủ Hoàng Sa thuở trước.
Trên đảo có 3 di tích được công nhận di tích cấp quốc gia gồm: đình làng An Hải; Âm Linh tự; chùa Hang. Các nhà khoa học cũng tìm thấy các di chỉ văn hóa Sa Huỳnh trên đảo như: suối Chình, xóm Ốc và đặc biệt là dấu vết của văn hóa Chăm Pa.
Ngoài giá trị về du lịch, đảo Lý Sơn còn là nơi lưu lại nhiều bằng chứng lịch sử về chủ quyền của Việt Nam. Những bằng chứng vật thể và phi vật thể còn lưu lại hàng trăm năm qua tại Lý Sơn đã chứng tỏ Hoàng Sa và Trường Sa là một phần lãnh thổ thiêng liêng, không thể tách rời của Tổ quốc.
Ngày càng có nhiều khách du lịch trong cũng như ngoài nước tìm đến hòn đảo xinh đẹp này. Họ đến để tìm hiểu về văn hóa, lịch sử một vùng lãnh thổ thiêng liêng của Việt Nam, để hòa mình với thiên nhiên trời - biển nơi đây.
Nguồn: Báo Khánh Hòa