Không chỉ là vẻ đẹp thiên nhiên mà con người nơi đây mới thực sự là “món quà quý” đảo dành tặng du khách. Sự chân tình, hồn hậu và mến khách sẽ khiến bước chân những ai trót lãng du tới đây quyến luyến lúc phải rời xa.
Quyến rũ biển đảo xanh
Mùa hè dẫu có nóng bỏng thì vẫn khó lòng chạm tới Cù Lao Chàm. Cù Lao lúc nào cũng mướt mắt và sóng sánh xanh. Cơn mưa giông, gió giật bất chợt từ đâu kéo về làm bầu trời biến sắc, vần vũ ngay đó nhưng sẽ chỉ ào ạt một lúc thôi, rồi sẽ lại nắng bừng lên để hong khô dải cát mịn màng, để rồi màu biển sẽ lại tiệp với màu trời, một màu xanh bất tận.
Những hàng dừa cũng điệu đàng khoe dáng, soi bóng xuống lòng biển xanh. Dọc các bãi cát trải dài, đôi ba chiếc cầu gỗ như bến đỗ dành cho những “mình hạc sương mai” thả dáng. Các nhiếp ảnh gia thường hay chọn góc này, nơi mà dường như trời đất nối liền nhau qua cây cầu lãng mạn, nơi đã xuất hiện trong không ít những bộ ảnh cưới của các cặp yêu đương...
Điểm xuyết với bức tranh thiên nhiên trong trẻo ấy là sự hiện diện của những chiếc thuyền thúng dập dềnh theo con sóng vỗ ì oạp, nơi sự sống con người theo đó mà duy trì, sinh sôi… Cù Lao Chàm ban ngày hấp dẫn bởi những gam màu nguyên sơ và mãnh liệt như thế.
Đêm cù lao lại mang đến cho du khách một trải nghiệm hoàn toàn mới mẻ với dịch vụ “homestay”. Đây là loại hình dịch vụ do người dân đảo chiều lòng khách muốn nghỉ lại qua đêm trong những căn lều di động ở bãi Chồng, bãi Hương... Tiếng gió và tiếng sóng vỗ dạt dào vào các ghềnh đá sẽ ru êm một giấc ngủ bình yên giữa đất trời.
Nếu muốn một trải nghiệm thú vị khác, du khách có thể hưởng thụ biển đêm bằng cách thả bộ thư giãn dọc bãi cát, ngắm nhìn sự sống lấp lánh trong ánh đèn của những chiếc thuyền câu mực, đánh cá giữa biển đêm đen quánh.
Đảo nói không với túi nilon
Một sự thay đổi đáng ngạc nhiên khi trở lại Cù Lao Chàm thời gian gần đây khi không còn thấy đâu bóng dáng của rác thải hay túi nilon nữa. Người dân thực hiện nghiêm túc chỉ thị của thành phố Hội An (từ giữa năm 2009) về việc không sử dụng túi nilon trên đảo cũng như giữ gìn vệ sinh môi trường.
Hơn 600 hộ dân nơi đây đồng lòng tẩy chay những chất gây hại không chỉ môi trường mà còn có nguy cơ ảnh hưởng tới các thế hệ con cháu của họ sau này. “Loa phóng thanh xã đảo ngày nào cũng nhắc điều đó nên không thấy phiền chi hết. Chúng tôi làm vậy còn là để giữ sạch cho mình. Chẳng ai dám xả rác bừa bãi nữa, ai thấy người ta lại nói thì kỳ lắm,” chị Thành ở xóm trong bãi Làng nói.
Thậm chí ở chợ còn có tấm bảng với khẩu hiệu “Xách giỏ đi chợ, phong cách của người nội trợ” và hình minh họa nói không với túi nilon, đủ thấy quyết tâm của những người dân Cù Lao xanh thế nào. Bà con dân đảo được thành phố và một số doanh nghiệp hỗ trợ trong việc tăng cường sử dụng túi giấy nên ngày nào cũng có cán bộ tới phát túi miễn phí.
Du khách không mang túi nilon ra đảo và được khuyến khích dùng túi giấy. “Cù Lao Chàm xứng đáng là hòn đảo xanh và sạch nhất mà tôi từng đến. Giá như người dân ở các điểm du lịch khác cũng có ý thức bảo vệ môi trường như ở đây!” anh Trần Văn Hải ở Mê Linh, Vĩnh Phúc khi tới đảo đã vô cùng ngạc nhiên, vừa giơ mấy chiếc túi giấy được phát khi tới đảo vừa nói.
Còn lý do để hai vợ chồng chị Quỳnh Hương ở Kim Liên, Hà Nội quyết định quay trở lại điểm du lịch này là vì “không chỉ bởi vẻ đẹp nguyên sơ, xanh biếc của đảo mà những người dân ở đây hồn hậu, chất phác lắm. Họ thật thà chứ không làm ăn kiểu chộp giật như nhiều điểm du lịch tôi từng đến. Hy vọng rằng người dân Cù Lao Chàm sau này vẫn sẽ giữ được phẩm chất đáng quý ấy.”
Cù Lao Chàm được công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới từ năm 2009. Cũng từ thời điểm đó điểm du lịch này mới bắt đầu thực sự có danh trên bản đồ du lịch thế giới. Và mong sao, bất chấp mọi đổi thay của cơ chế thị trường, của thời gian Cù Lao Chàm vẫn sẽ vẹn nguyên vẻ đẹp của cả tình lẫn cảnh, vẹn nguyên hồn cốt như nhận xét của chị Hương, anh Hải.